Maria Jagiełło - dietetyk
Dieta ketogeniczna

Dieta ketogeniczna
Dieta ketogeniczna doprowadza organizm do produkcji ciał ketonowych, które stają się podstawową energią dla wszystkich komórek ciała. Normalnie rolę tę odgrywa glukoza. Ketony wytwarzane są w trakcie rozkładu tłuszczów. Dieta ketogenna polega zatem na ograniczeniu węglowodanów do takiego pułapu, aby zmusić organizm do czerpania energii z tłuszczów. Na ogół w diecie tej podaż węglowodanów nie przekracza 50g dziennie (5-10% dziennego spożycia kalorii), przy ilości tłuszczu dostarczającej nawet 90% całodziennej energii.
Na diecie ketogennej w stan ketozy wchodzi się po 2-3 dniach. Ketoza wywołana dietą lub głodówką charakteryzuje się ilością ketonów do 7 mmol/l, glukozą we krwi 60-120mg/dl i normalnym ph krwi (7,35-7,45). Nie można jej zatem mylić z kwasicą ketonową, która może pojawić się u cukrzyków, podczas której poziom ketonów rośnie powyżej 15 mmol/l, poziom glukozy wynosi powyżej 200mg/dl, a ph krwi spada poniżej 7,35. Stan cukrzycowej kwasicy ketonowej jest bezpośrednim zagrożeniem życia. Korzystanie z diety ketogennej powinno odbywać się pod okiem dietetyka i pod kontrolą lekarza.
Dieta ketogenna jest dietą niskowęglowodanową, wysokotłuszczową i na ogół normalno białkową. Wykorzystuje się ją w leczeniu wielu chorób neurodegradacyjnych (m.in. epilepsji, choroby Alzheimera, choroby Parkinsona), insulinooporności i cukrzycy. Jej pomoc w terapii wielu chorób jest zaskakująco dobra, więc prowadzonych jest mnóstwo badań nad jej skutecznością.
Jednak najczęściej dieta ketogenna wykorzystywana jest do odchudzania. Jednak, aby zapasy tłuszczu z tkanki tłuszczowej zostały wykorzystane jako źródło energii, kaloryczność diety ketogennej musi być obniżona, podobnie jak w innych dietach odchudzających. Jej przewaga polega jednak na tym, że absolutnie nie czuje się głodu i spożywa najczęściej 2-3 posiłki dziennie. Dieta ketogenna jest zatem alternatywą dla osób, które opornie chudną lub nie mogą sobie pozwolić na posiłki co 3 godz na typowych dietach odchudzających. Mylne jest też myślenie, że na diecie ketogenicznej spożywa się tylko tłuszcz. Bez problemu można ją tak zaplanować, aby posiłki były smaczne, atrakcyjne i urozmaicone. Dietetyk z zacięciem kulinarnym ma tu duże pole do popisu.
Warto wiedzieć, że zamiana energii z glukozy na energię z ketonów wywołuje tzw. grypę węglowodanową. To stan, kiedy organizm adaptuje się do nowej sytuacji. Grypa węglowodanowa charakteryzuje się brakiem energii, dekoncentracją, czasami bólami głowy i może trwać od kilku dni nawet do miesiąca. Można temu oczywiście zapobiec pijąc więcej wody oraz suplementując się elektrolitami.
Początki na diecie ketogennej są też bardzo trudne dla przewodu pokarmowego. W pierwszym tygodniu można zauważyć pełność, a nawet wzdęcia wątrobowo-trzustkowe. Warto wspomnieć, że nie powinny z tej diety korzystać osoby z przewlekłymi chorobami wątroby, trzustki i nerek. Wyklucza się również ją przy kamicy woreczka żółciowego. Opieka dietetyka i kontrola lekarza jest niezbędna w prawidłowym i skutecznym stosowaniu diety ketogennej.
Tekst: Maria Jagiełło – dietetyk Warszawa, dietetyk Łódź